مربای بهارنارنج | محلی و خانگی

توضیحات

در باره مربای بهارنارنج

مربای بهار نارنج یکی از پرطرفدارترین مرباها بر روی میز صبحانه است و به دلیل طعم و عطر خاص آن که یادآور بهار و سرسبزیست از محبوبیت بالایی برخوردار است. اما تنها عطر و طعم این مربا نیست که آن را به یک مربای دوست داشتنی در سراسر جهان مبدل کرده است. بلکه خواص و فواید بی‌شمار آن که از شکوفه بهارنارنج نشات می‌گیرد نیز در این میزان از مقبولیت موثر است.

همان طور که می‌دانید، مصرف صبحانه تاثیر زیادی بر روی سلامت بدن دارد. در نتیجه انتخاب یک صبحانه مناسب می‌تواند نقش موثری در حفظت سلامتی بدن داشته باشد. به همین دلیل هم مربای بهارنارنج با طعم و عطر دلنشین خود، بهترین گزینه بر روی میز صبحانه محسوب می‌شود.

ارزش غذایی مربای بهار نارنج

نارنج هم مانند بسیاری دیگر از مرکبات، هم میوه و هم شکوفه آن از عطر و بوی خوشی برخودار است و خواص بسیاری نیز برای سلامتی دارد. طبع این گیاه گرم بوده و گزینه مناسبی است برای افراد  دارای طبعی سرد. مربای بهار نارنج حاوی انواع مختلفی از ویتامین‌ها و مواد مغذی است و مصرف آن کمک زیادی به تقویت سیستم ایمنی بدن می‌کند.

برهمین اساس مربای بهار نارنج هم حاوی بخش قابل توجهی از مزایای این گیاه دوست داشتنی و مفید است. به خصوص مربای بهار نارنج وقتی با روش های طبیعی و ارگانیک تهیه می‌شود، نه تنها طعم  و عطری واقعی دارد بلکه تمام خواص شکوفه بهارنارنج را نیز یدک می‌کشد.

خواص مربای بهار نارنج

مربای بهارنارنج حاوی مقادیر زیادی از ویتامین‌ها و مواد مغذی است که مصرف آن‌ها باعث تقویت سیستم ایمنی بدن و پیشگیری از بروز بیماری‌های مختلف می‌شود. مربای بهار نارنج همچنین نقش موثری در آرامش اعصاب دارد وبه کاهش استرس و فشارهای روانی کمک قابل توجهی می‌کند. در عین حال رفع کم خوابی و بهبود بی‌خوابی نیز از دیگر مزایای این مربای دوست داشتنی و محبوب است.

مربای بهار نارنج بیشتر در مناطق گرمسیر و معتدل ایران ازجمله استان‌های خراسان جنوبی ، کرمان ، اکثر شهر‌های استان فارس و شمال کشور تولید و عرضه می‌شود. این مربا یکی از فرآورده‌های درختان نارنج است که با فرا رسیدن فصل بهار در کنار سایر فرآورده‌ها از جمله عرق بهارنارنج، روغن بهارنارنج ، دمنوش بهارنارنج به بازار می‌آید .

عطر خاص بهار نارنج که شیرازی‌ها به آن “باهار نارَنج” هم می‌گویند، موجب شده تا شکوفه این درخت علاوه بر صنایع عرق‌گیری، مربا، گز، سوهان، چای و انواع دمنوش‌ها در صنعت عطرسازی  نیز مورد استفاده قرار بگیرد.

بهار نارنج با نام علمی Citrus aurantium مدت‌هاست که در طب سنتی ایرانی برای بهبود برخی از بیماری‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. اکثر افراد بهار نارنج را مقوی اعصاب و آرامش‌بخش می‌دانند. باتوجه به پر هزینه بودن و داشتن عوارض جانبی و مخرب برخی از دارو‌های شیمیایی لزوم استفاده از دارو‌های گیاهی روز به روز بیشتر احساس می‌شود.

درخت نارنج از خانواده مرکبات است و درخت کوچکی است که در مناطق گرم، مرطوب یا معتدل می‌روید. زیستگاه اصلی درخت نارنج کشور چین است. باغداران، درختان نارنج را معمولاً به صورت ردیفی در اطراف باغات پرتغال می‌کارند. نارنج علاوه‌بر برداشت میوه و گل آن به عنوان پایه پیوند نیز بسیار مورد توجه است. این درخت دمای ۱۵ درجه سانتی‌گراد زیر صفر تا ۵۰ درجه سانتی‌گراد بالای صفر را به‌راحتی تحمل می‌کند؛ در نتیجه از شمال تا مرکز و جنوب کشور قابلیت کشت را دارد. نارنج از طریق بذر تکثیر می‌شود.

بذر‌های میوه رسیده نارنج به‌سرعت رشد می‌کند و معمولاً پس از ۵ تا ۷ سال به بار می‌نشینند. میوه درخت نارنج با ظاهری شبیه به میوه پرتغال، اما با پوست ناهموار بسیار ترش و اسیدی است. آب نارنج بسیار خوش‌طعم و خوش‌عطر است.

همچنین از آب نارنج معمولاً برای تهیه سالاد یا طعم دهنده خورش‌ها استفاده می‌کنند. جالب این که میوه نارنج  سرشار از ویتامین A، ویتامین C، آهن، کلسیم، فسفات، نیاسین، کربوهیدرات و ریبوفلاوین است و خواصی چون: آرامش بخش و کاهنده اضطراب، مفید برای کلیه، کاهنده وزن، کمک به دستگاه گوارش، مفید برای بهبود سرماخوردگی، کاهنده قند خون، ضد انگل، ضد التهاب و… دارد.

اما بهار‌های نارنج، شکوفه‌های معطر این درخت با رایحه‌ای شیرین از اواخر اسفند ماه تا اردیبهشت بر روی درختان نارنج ظاهر می‌شوند.

طعم گل‌های تازه نارنج کمی تلخ است؛ اما اگر به میزان کم در دمنوش یا چای استفاده شود، جز عطر و طعم شیرین آن هیچ مزه تلخی را احساس نخواهید کرد. مواد مغذی موجود در بهار نارنج شامل منیزیم، منگنز، بور، کلسیم، سدیم، پتاسیم، مس، ویتامین گروه B، ویتامین C و D، ترکیباتی از جمله فلانوئید‌ها و فورانوکومارین‌هاست.

میوه نارنج طبعی سرد و خشک دارد. جالب است بدانید که بهار نارنج دارای طبیعت گرم و خشک است.

جدا از خواص بی‌نظیر میوه نارنج گل‌های آن معجزه‌ای برای بهبود برخی از بیماری‌هاست. در ادامه به خواص گل‌های نارنج یا بهار نارنج و مربای بهار نارنج خواهیم پرداخت.

مربای بهار نارنج

آرامش اعصاب و رفع میگرن و سردرد

مهم‌ترین خاصیت مربای بهار نارنج، تاثیر آن روی سیستم عصبی بدن است. بهار نارنج به صورت، مربای بهار نارنج، دمنوش بهارنارنج یا عرق بسیار آرامش بخش است و در بهبود هیستری، اضطراب و تسکین اعصاب مفید است. بهار نارنج سردرد‌های عصبی و میگرنی را کاهش می‌دهد و دارویی نشاط‌آور است. عرق بهار نارنج برای رفع غم و افسردگی نیز موثر است.

خواب راحت با بهار نارنج

برای داشتن خواب آرام و راحت شبانه، مصرف دمنوش بهار نارنج راه‌حل خوبی است؛ البته نباید در مصرف آن زیاده‌روی شود. افرادی که دچار اختلال خواب هستند، با نوشیدن نیم استکان عرق بهار نارنج ۲ ساعت قبل از خواب، خواب بسیار آرامی خواهند داشت.

همچنین بو کردن گل‌های تازه نارنج یا نوشیدن دمنوش بهار نارنج ۲ ساعت قبل از خواب به خواب عمیق و بدون استرس شما کمک خواهد کرد.

موثر در بهبود مشکلات گوارشی

مربای بهار نارنج و دمنوش بهار نارنج در بهبود درد و گرفتگی شکم و سو هاضمه موثر است. نوشیدن عرق و دمنوش بهار نارنج باعث تقویت معده و بهبود نفخ می‌شود. از قدیم در طب سنتی عرق بهار نارنج برای بهبود بی‌اشت‌هایی تجویز می‌شده است.

رفع اسهال با بهار نارنج

مربای بهار نارنج و دمنوش بهار نارنج و نوشیدن آن سه مرتبه در روز به بهبود اسهال کمک خواهد کرد.

موثر در بهبود یبوست

گاهی طبع سرد موجب یبوست می‌شود. برای رفع این مشکل مربای بهار نارنج، عرق یا دمنوش بهار نارنج را به همراه عسل میل کنید. در ضمن “عسلِ بهار نارنج” نیز قابل تهیه است.

 مفید برای قلب

این گیاه دارویی از بی‌نظمی ضربان قلب پیشگیری می‌کند و به دلیل تنظیم فشار خون می‌تواند از بروز سکته یا حمله قلبی جلوگیری کند. مربای بهار نارنج و دمنوش بهار نارنج به رفع تپش نامنظم قلب کمک کرده و با تنظیم فشار خون از طریق افزایش گردش خون در رگ‌ها از بروز سکته ناگهانی پیشگیری می‌کند.

تقویت سیستم ایمنی بدن

بهار نارنج غنی از آنتی‌اکسیدان است که از بدن در مقابل رادیکال‌های آزاد محافظت می‌کند و موجب کاهش خطر ابتلا فرد به بیماری می‌شود. مواد مغذی موجود در بهار نارنج از جمله ویتامین C و آنتی‌اکسیدان‌ها در تقویت سیستم ایمنی بدن نیز بسیار موثر عمل می‌کنند.

کاهش وزن با بهار نارنج

بهار نارنج یکی از بهترین دمنوش‌ها برای لاغری است که در کنار رژیم غذایی و ورزش استفاده می‌شود. بهار نارنج شامل عناصری از آلکالویید‌ها مانند سینفرین و اوکتوپامین است.

این گونه عناصر در بهار نارنج به کاهش وزن کمک می‌کند. مطالعات نشان داده است که ترکیبات آلکالوئید سینافین موجود در بهار نارنج باعث افزایش متابولیسم بدن و کاهش اشتها می‌شود.

رفع بزرگی طحال

طبق نظر برخی از متخصصان طب سنتی بهار نارنج در رفع بزرگی طحال موثر عمل می‌کند. مصرف منظم و مداوم این گیاه دارویی تا دوره بهبود همواره مورد تاکید پزشکان طب سنتی بوده است.

رفع سنگ کلیه

بهار نارنج مانند گزنه، سرکه سیب، هندوانه، آب کرفس، عرق خارشتر، گیاه زبان گنجشک و… در بهبود و دفع سنگ کلیه بسیار موثر است. برای این منظور بهتر است عرق بهار نارنج را قبل از صبحانه هر روز میل کنید.

روشن شدن پوست با بهار نارنج

عرق بهار نارنج به دلیل اثرات شگفت‌انگیزی که روی پوست دارد، شناخته شده است. این عرق یک تونر عالی برای پوست‌های چرب است. درعین حال عرق بهار نارنج بسیار ملایم است و به عنوان یک ماده تشکیل دهنده در محصولات تهیه شده برای نوزادان به کار می‌رود. بخور بهار نارنج یا تهیه ماسک با عرق بهار نارنج می‌تواند در روشن شدن و شفافیت پوست شما موثر باشد.

برای تاثیر بیشتر ترکیب بهار نارنج به همراه سیب‌زمینی رنده شده و کمی نشاسته گندم به طوری که ماسک حالت خمیری پیدا کند، توصیه می‌شود.

خوشبو کننده هوا

یکی از بهترین توصیفات که در مورد عرق بهار نارنج می‌توانیم بگوییم، عطر خوش آن است. عطر بهار نارنج آرامش‌بخش است. با اسپری عرق بهار نارنج علاوه‌بر معطر کردن هوای محیط می‌توانید از خواص بی‌نظیر آن بهره‌مند شوید.

ازجمله فواید دیگرعصاره، عرق، دمنوش یا چای بهار نارنج می‌توان به مرطوب کننده پوست، نرم کننده مو، بهبود آفتاب‌سوختگی، رفع قرمزی پوست، رفع سردی طبع بدن، ضد تهوع، ادرارآور، خاصیت ضد سرطانی، ضد التهاب و… اشاره کرد.

عوارض مصرف بی رویه بهار نارنج

عصاره، دمنوش و یا عرق بهار نارنج ممکن است موجب بالارفتن فشار خون شود. استفاده بیش از حد آن می‌تواند برای افراد دارای مشکل قلبی خطرناک باشد.

زیاده‌روی در مصرف بهار نارنج ممکن است موجب بی‌خوابی شود.

برخی از دارو‌های ضد افسردگی با فرآورده‌های بهار نارنج تداخل دارند؛ بنابراین بهتر است قبل از مصرف با پزشک خود مشورت کنید.

تاکنون عوارض خاصی از مصرفِ به اندازه بهار نارنج در هر گروه سنی گزارش نشده است.

نکاتی برای نگهداری از بهار نارنج

برای خشک کردن بهار نارنج بهتر است بهار‌های چیده شده و تازه را در محیط سایه، معتدل و دور از رطوبت خشک کنید.

پس از خشک شدن بهار‌ها آن‌ها را در بطری درب‌دار بریزید و از قرار دادن بطری در کنار دیگر ادویه‌ها خودداری کنید.

بهار نارنج فوری عطر دیگر ادویه‌ها را به خود می‌گیرد. در صورت نگهداری در فضای خنک مانند یخچال، اما به دور از یخ‌زدگی می‌توانید عطر تازه بهار را در بهار خشک شده احساس کنید.

بهار نارنج هر ساله را با بهار تازه امسال یک جا نکنید.

معمولاً بهار نارنج پس از یک سال خاصیت و عطر و بوی خود را از دست می‌دهد.

طرز تهیه مربای بهار نارنج

یکی از مصارف اصلی بهار نارنج تازه یا تَر تهیه مربای خوشمزه و پرخاصیت آن است. مواد لازم برای مربای بهار نارنج ۱ کیلوگرم بهار تازه نارنج، آب لیموترش ۲ قاشق سوپ خوری، شکر یک کیلوگرم و سه پیمانه آب است.

ابتدا باید تلخی بهار نارنج را گرفت. بهار نارنج داری مزه و طعم تلخی است که باید آن را ۲۴ ساعت قبل از استفاده کردن آماده کنید و تلخی آن را بگیرید.

برای این کار بهار نارنج را ابتدا چند مرتبه در آب بجوشانید و بعد از نیم ساعت آب را خالی کرده و دوباره این کار را تکرار کنید. سپس آن‌ها را به مدت ۲۴ ساعت در آب سرد نگه دارید. یک یا دو مرتبه آب آن را عوض کنید تا تلخی بهار نارنج کاملاً گرفته شود.

ترکیب بهار نارنج و شکر و آماده شدن مربای بهار نارنج: سپس شکر را با ۳ پیمانه آب مخلوط کنید و روی حرارت قرار دهید تا شکر حل شود. بعد از اینکه آب به جوش آمد، بهار نارنج را داخل آن بریزید تا به آرامی بجوشند و کم‌کم مربا قوام بیاید.

نکته:

بهار نارنج را می‌توانید قبل از تهیه مربا چند ساعت در آب و آهک خیس کنید و سپس آن را آب‌کشی نمایید. این روش موجب شکنندگی و حالت‌دار ماندن گلبرگ‌های بهار نارنج می‌شود.